Habertürk müellifi Sevilay Yılman, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’nın Emeklilikte Yaşa Takılanlar’a (EYT) ait düzenlemenin iş dünyasını rahatsız ettiğini belirterek, “Geçen hafta Bakan Vedat Alım çalışmaların neredeyse tamamlandığını ve önümüzdeki günlerde meclise getirileceğini kesin bir lisanla söz edince iş dünyasının en büyük ve aktif oluşumlarından olan TOBB (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği) devreye girmiş ve bakanlığa kaygılarının sebeplerini ve bu kaygıları giderecek formülleri de anlatan bir mektup iletmiş.
Bakan Alım varılan bu noktadan geri adım atıp da iş dünyasının bu tekliflerini dikkate alır mı bilemiyorum. Umarım almaz çünkü kendilerinin de açıkladığı üzere toplam 1 buçuk milyon insan düzenlemenin katiyen hayata geçeceğine büyük umut bağlamış durumda.” diye yazdı.
TOBB’un EYT’lilerle ilgili telaşlarını bakanlığı ilettiği mektubu yayınlayan Yılman, İstanbul Ticaret Odası’nın da düzenlemeden dolayı önemli bir kıdem tazminatı yükümlülüğü nedeniyle korkularını paylaştığını lisana getirdi.
TOBB’un Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’na ilettiği mektup şu biçimde:
– 2023 yılında taban fiyat artışına bağlı olarak, emekli olacaklara yapılacak yüklü kıdem tazminatı ödemeleri işletmelerin finans muhtaçlığını artıracak.
– EYT yasalaştığında firmalara nazaran değişmekle birlikte işgücü kaybı ortalama %20 olacak, işletmelerde 45-55 yaş jenerasyonunda en ehil kümedeki kıdemli ve nitelikli işgücü kaybı ortaya çıkacak.
– Toplumsal Güvenlik Sistemi açığının azaltılması için önümüzdeki periyotlarda sigorta prim oranlarının yükseltilmesi gündeme gelebilecek.
– Emekli olanların istihdamının devam etmesi durumunda toplumsal güvenlik destekleme prim oranı yüksek olduğu için işletmelerin prim yükü artacak.
– Emekli olanların tekrar çalışmaya başlamalarında, kayıt dışı çalışma talepleri sebebiyle kayıt dışı istihdam artacak.
– EYT sebebiyle emekli olacakların işten ayrılması sebebiyle istihdam teşviklerinde kayıplar ortaya çıkabilecek
OLUMSUZ TESİRLERİN GİDERİLMESİ İÇİN ÖNERİLER
Uygulama en az 1 yıl işsiz olanlardan başlamalı.
Kademeli yaş düşürme ve gibisi modellerle, sigortalılık mühletleri dikkate alınarak EYT emeklilik tarihleri yıllara yayılmalı.
EYT sebebiyle emekli olacaklara ödenecek kıdem tazminatları için işletmelere düşük faizli ve uzun vadeli finansman imkânı sağlanmalı.
Mevcut çalışanlara emeklilik hakkı verilecekse en az 8 haftalık ihbar mühleti bildirimi getirilmeli.
Sigortalılık ve prim gün sayısını tamamlayıp yaşı bekleyenlere kıdem tazminatını bir sefer alınmasına yönelik düzenleme yapılmalı. (15 yıl – 3600 gün koşulunu tamamlayanlar)
EYT sebebiyle emekli olacakların işten ayrılması sebebiyle istihdam teşviklerinde meydana gelebilecek kayıpların önlenmesi için düzenleme yapılmalı
Emekliliğe hak kazanan emekçinin çalışmaya devam etmek istemesi durumunda emekli aylığı bağlanması için işyerinden ayrılma mecburiliği kaldırılmalı.
Emekliye ayrılanların, işletme gereksinimlerinden ötürü istihdam edilebilmesi için toplumsal güvenlik destekleme prim oranları düşürülmeli.
Emekli çalışanların prim ödeme gün sayısına bağlı olarak emekli aylıkları artırılarak kayıt dışı çalışma önlenmeli.
Yazının tamamı